Araştırma Programının Toplumsal Etkisi

Proje Yürütücüsü Prof. Dr. Yeşim ÜÇDOĞRUK GÜREL

KUANTAY araştırma programı kapsamında sağlık, çevresel ve askeri uygulamalarda kullanılmak üzere yerli üretim Kuantum Çağlayan Lazerleri (KÇL) temelli teknolojinin geliştirilmesi planlanmaktadır. Geliştirilecek bu teknolojinin toplumsal etkisini incelemeyi amaçlayan bu proje her biri bir alt hedefe hizmet edecek şekilde tasarlanmış üç iş paketinden oluşmaktadır. Eşanlı yürütülecek bu iş paketlerinin sonucunda araştırma programı kapsamında yürütülecek yedi projeden toplumsal etki potansiyeli en yüksek üçünün çıktıları ile ilgili sosyo-ekonomik ve ekolojik etkilerin tespit edilmesi planlanmaktadır. 

Birinci iş paketi, KÇL temelli uzaktan algılama sistemleri ile sera gazlarını ölçmeyi amaçlayan “KÇL Aygıt üretimi ve Uzaktan Sera Gazı Algılama” isimli projenin sosyo-ekonomik ve ekolojik etkilerini Avrupa Yeşil Mutabakat süreci kapsamında incelemeyi hedeflemektedir. Bu hedefi gerçekleştirmek için ilk etapta TÜİK Sanayi ve Hizmet İstatistikleri kullanılarak imalat sanayi KOBİ’leri için ampirik analizler yapılacaktır. İkinci olarak, pilot olarak seçilen Organize Sanayi Bölgeleri (OSB) mevcut verileri incelenerek, OSB’nin yarattığı katma değer ve ihracat hacimleri ile enerji tüketimi ve sera gazı emisyonları arasındaki ilişki değerlendirilecek ve Pilot OSB’lerde KÇL temelli teknoloji kullanılarak sera gazı emisyonlarının ölçülmesi ve raporlanması gerçekleştirilecektir. Son olarak, OSB’lerin bulunduğu bölgedeki yerleşim yerlerinde sera gazlarının yanı sıra hava kirletici gazların yoğunluğunun ölçümü yapılarak dış mekan hava kalitesi tespit edilecektir.

İkinci iş paketi, “Sağlık Uygulamaları için KÇL’li Yeni Kızılötesi Spektroskopi Teknolojisi: Kan Mikro-numunelerinde ve Hemodiyalizde Etiketsiz Üre Tayini” isimli projenin sosyo-ekonomik etkilerini incelemeyi hedeflemektedir. Bu hedefi gerçekleştirmek için ilk etapta sağlık sektöründe AR-GE ve yenilik faaliyetleri, verimlilik, istihdam, ihracat ve turizm gelirleri gibi ekonomik göstergeler üzerinden mevcut durum analizi yapılacaktır. Bunu takiben teknolojinin uygulanacağı iki pilot hastanede sağlık hizmetinin kalitesini, hasta ve hasta yakını memnuniyetini değerlendirmek amacıyla tüm paydaşları (hastalar, hasta yakınları ve sağlık personeli) içine alacak şekilde oluşturulan örneklem grubuna anket uygulamaları ve yarı yapılandırılmış derinlemesine görüşmeler yapılacaktır. 

Üçüncü iş paketi ise “Kızılötesi Karşı Tedbir amaçlı KÇL Aygıt Üretimi ve Karakterizasyonu” isimli projenin askeri alanda uygulamasının sosyo-ekonomik etkilerini tespit etmeyi hedeflemektedir. Bu hedef doğrultusunda ilk etapta PESTLE, SWOT ve fayda maliyet analizleri yapılarak mevcut durum ortaya konulacak, devamında ise araştırma programı paydaşlarından olan ASELSAN özelinde firmanın kamuya açık verileri kullanılarak teknoloji üretiminin ekonomik ve finansal performansa olan etkileri incelenecektir.

Proje kapsamında 48 aylık periyotta yürütülecek bu üç iş paketinden toplamda 2 SCI/SSCI yayın, 2 uluslararası konferansta tebliğ, 1 ulusal konferansta tebliğ, OSB’ler için bir yol haritası raporu ve ASELSAN ile analiz sonuçları paylaşımı çıktılarının elde edilmesi öngörülmektedir. Ayrıca, proje kapsamında bir doktora ve iki yüksek lisans bursiyerine görev verilmesi ve böylelikle araştırmacı yetiştirme kapasitesinin geliştirilmesi planlanmaktadır.